GESHA / GEISHA
Pochodzenie i migracja odmiany
Odmiana ta została pierwotnie zebrana z leśnych upraw kawy w Etiopii w latach 30. XX wieku. Stamtąd trafiła do stacji badawczej Lyamungu w Tanzanii, a następnie, w 1953 roku, została przeniesiona do Centro Agronómico Tropical de Investigación y Enseñanza (CATIE) w Ameryce Środkowej, gdzie zarejestrowano ją jako materiał T2722. W latach 60. XX wieku została rozdystrybuowana w Panamie przez CATIE, po tym jak rozpoznano jej tolerancję na rdzę kawową (coffee leaf rust).
Pierwsze trudności i ograniczona popularność
Pomimo odporności na chorobę, roślina miała kruche gałęzie, co nie odpowiadało rolnikom, przez co odmiana nie była szeroko sadzona ani stosowana komercyjnie.
Przełom i światowa sława
Kawa Geisha zyskała międzynarodowe uznanie dopiero w 2005 roku, kiedy rodzina Petersonów z Boquete w Panamie zgłosiła ją do konkursu i aukcji "Best of Panama". Otrzymała wyjątkowo wysokie oceny i ustanowiła wówczas rekord cenowy na aukcji zielonej kawy, osiągając cenę ponad 20 dolarów za funt.
Zamieszanie wokół nazwy i pochodzenia
Istnieje znaczne zamieszanie wokół odmiany Geisha, ponieważ pod tą nazwą kryje się wiele genetycznie odrębnych typów roślin, z których wiele pochodzi z podobnych geograficznie regionów Etiopii. Najnowsze analizy różnorodności genetycznej, przeprowadzone przez World Coffee Research, potwierdzają, że panamska Geisha pochodząca od T2722 jest genetycznie jednolita i wyraźnie odróżnialna.
Walory sensoryczne
Odmiana ta wyróżnia się niezwykle wysoką jakością naparu, zwłaszcza gdy jest odpowiednio uprawiana na dużych wysokościach. Znana jest z delikatnych aromatów kwiatowych, jaśminowych oraz nut przypominających brzoskwinię.
Pisownia: Geisha vs. Gesha
Pisownie "Geisha" i "Gesha" są często stosowane zamiennie, co wynika z faktu, że nie istnieje ustalony sposób tłumaczenia lokalnych etiopskich dialektów na język angielski. Początkowo kawa została zarejestrowana w dokumentacji materiału genetycznego pod nazwą „Geisha” i ta pisownia była utrzymywana przez dziesięciolecia przez naukowców i banki genów. Dzięki temu to właśnie forma „Geisha” została najpierw rozpowszechniona w przemyśle kawowym. Niemniej jednak kawa ta została pierwotnie zebrana w Etiopii w rejonie położonym niedaleko góry, której nazwa najczęściej tłumaczona jest na angielski jako „Gesha”. W związku z tym wielu przedstawicieli branży kawowej preferuje obecnie użycie tej drugiej pisowni.
